Balbharti Maharashtra State Board Marathi Yuvakbharati 11th Digest

व्याकरण पारिभाषिक शब्द Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

पारिभाषिक शब्द :

विज्ञान-तंत्रज्ञान, उदयोग, कृषी, शिक्षण, प्रशासन, विधी, वाणिज्य, कला संस्कृती इत्यादी क्षेत्रांशी संबंधित संकल्पनांच्या प्रकटीकरणासाठी पारिभाषिक शब्दांचा उपयोग केला जातो. त्यांच्या वापरामुळे त्या-त्या क्षेत्रांमधील ज्ञानव्यवहार अधिक नेमका तसेच सुस्पष्ट होतो. त्यादृष्टीने पारिभाषिक शब्दांना अनन्यसाधारण महत्त्व असते. याठिकाणी तुमच्या माहितीसाठी काही महत्त्वाचे पारिभाषिक शब्द दिले आहेत.

Academics	विदयाभ्यास
Elected	निर्वाचित
Administration	प्रशासन
Encyclopedia	विश्वकोश
Agenda	कार्यक्रम पत्रिका
Enrolment	नावनोंदणी
Auditor	लेखापरीक्षक
File	संचिका
Backlog	अनुशेष
Felicitation	गौरव
Barometer	वायुभारमापक
Foundation	प्रतिष्ठान
Barcode	दंडसंकेत
Gazette	राजपत्र
Broadband	विस्तारित वहन
Geology	भूशास्त्र
Circular	परिपत्रक
Guest House	अतिथीगृह
Commissioner	आयुक्त
Guard of Honour	मानवंदना
Criticism	समीक्षा
Herald	अग्रदूत
Dean	अधिष्ठाता
Habitat	प्राकृतिक वसतिस्थान
Director	संचालक
Honorary	मानद, मानसेवी
Domain	अधिक्षेत्र
Hygiene	आरोग्यशास्त्र
Domicile	अधिवास
Iceberg	हिमनग
Draft	मसुदा, धनाकर्ष
Incentive	प्रोत्साहनपर
Increment	वाढ
Recommendation	शिफारस
Industrialization	औदयोगिकीकरण
Rest House	विश्रामगृह
Journal	नियतकालिक
Runway	धावपट्टी
Jubilee	महोत्सव
Self defence	स्वसंरक्षण
Junction	महास्थानक
Senate	अधिसभा
Keep pending	प्रलंबित ठेवणे
Share Certificate	समभागपत्र
Keyboard	कळफलक
Superintendent	अधीक्षक
Kindergarten	बालकमंदिर
Symposium	परिसंवाद
Labour welfare	कामगार कल्याण
Technician	तंत्रज्ञ
Land holder	भूधारक
Telecommunication	दूरसंपर्क
Lawyer	विधिज्ञ/वकील
Terminology	परिभाषा
Layout	आखणी, मांडणी
Thesis	प्रबंध
Meteorology	हवामानशास्त्र
Unbiased opinion	पूर्वग्रहविरहीत मत
Migration Certificate	स्थलांतर प्रमाणपत्र
Upgradation	उन्नयन
Minute book	कार्यवृत्त पुस्तक
Up to date	अदययावत
Motto	ब्रीदवाक्य
Utility	उपयुक्तता
Nationalism	राष्ट्रवाद
Vacancy	रिक्त पद
Nervous System	चेतासंस्था
Validity	वैधता
Notification	अधिसूचना
Verification	पडताळणी
Noteworthy	उल्लेखनीय
Official	कार्यालयीन
Organisation	संघटना
Organic Farming	सेंद्रिय शेती
Paediatrician	बालरोगतज्ज्ञ
Pedestrian	पादचारी
Personal Assistant	स्वीय सहायक
Procession	मिरवणूक
Qualified	अर्हतापात्र
Quality Control	गुणवत्ता नियंत्रण
Quick Disposal	त्वरित निकाली काढणे
Quorum	गणसंख्या
Vocational School	व्यवसाय शिक्षण शाळा
Waiting list	प्रतीक्षासूची
World Record	विश्वविक्रम
Working Capital	खेळते भांडवल
Writ	न्यायलेख
X-ray	क्ष-किरण
Xerox	नक्कलप्रत
Yard	आवार
Yearbook	संवत्सरिका
Zero Hour	शून्यकाळ
Zoologist	प्राणिशास्त्रज्ञ
Zone	परिमंडळ, विभाग
Reader	प्रपाठक, वाचक

इंग्रजी आणि मराठी म्हणी

1. A bad workman always blames his tools नाचता येईना अंगण वाकडे

2. Jack of all trades and master of none. एक ना धड भाराभर चिंध्या.

3. No pains, no gains. कष्टाविण फळ नाही.

4. Listen to people, but obey your conscious. ऐकावे जनाचे पण करावे मानाचे.

5. A fig for the doctor when cured. गरज सरो नि वैदय मरो.

6. Many a little makes a mickle. थेंबे थेंबे तळे साचे.

7. An empty vessel makes much noise. उथळ पाण्याला खळखळाट फार

8. Might is right. बळी तो कान पिळी.

9. As you sow, so you reap. दाम करी काम.

10. Money makes the mare go. पेराल तसे उगवेल.

11. Necessity is the mother of invention. बुडत्याला काडीचा आधार.

12. A drowning man will clutch at a straw. गरज ही शोधाची जननी आहे.

13. Between two stools we come to the ground. नवी विटी नवे राज्य.

14. New lords, new laws. दोन्ही घरचा पाहुणा उपाशी.

15. No rose without a thorn. गर्जेल तो पडेल काय?

16. Barking dogs seldom bite काट्यावाचून गुलाब नाही.

17. Doctor after death जुने ते सोने.

18. Old is gold. वरातीमागून घोडे.

19. Out of sight, out of mind. चार दिवस सासूचे, चार दिवस सुनेचे.

20. Every dogs has his day. दृष्टीआड सृष्टी.

21. Too many cooks spoil the broth. घरोघरी मातीच्या चुली.

22. Every house has its skeleton. बारा सुगरणी तरी आमटी आळणी.

23. First come first served. हाजीर तो वजीर.

24. Union is strength. एका हाताने टाळी वाजत नाही.

25. It takes two to make a quarrel. एकी हेच बळ.

26. Where there is a will, there is a way. इच्छा तेथे मार्ग.

काही साहित्यिकांची टोपण नावे व पूर्ण नावे

टोपणनाव	लेखक
मोरोपंत	मोरेश्वर रायाजी पराडकर
काव्यविहारी	धोंडो वामन गद्रे
लोकहितवादी	गोपाळ हरी देशमुख
यशवंत	यशवंत दिनकर पेंढरकर
रे. टिळक	नारायण वामन टिळक
अनिल	आत्माराम रावजी देशपांडे
केशवसुत	कृष्णाजी केशव दामले
विभावरी शिरुरकर	मालतीबाई विश्राम बेडेकर
माधवानुज	काशीनाथ हरी मोडक
राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज	माणिक बंडोजी ठाकूर
बी	नारायण मुरलीधर गुप्ते
मनमोहन	गोपाळ नरहर नातू
नाथमाधव	द्वारकानाथ माधवराव पितळे
बी. रघुनाथ	भगवान रघुनाथ कुळकर्णी
बाळकराम (नाटक) गोविंदाग्रज (कविता)	राम गणेश गडकरी
अमरशेख	शेख महबूब हसन
बालकवी	त्र्यंबक बापूजी ठोमरे
आरती प्रभु	चिंतामण त्र्यंबक खानोलकर
गिरीश	शंकर केशव कानेटकर
चारुता सागर	दिनकर दत्तात्रय भोसले
माधव ज्युलियन	माधव त्रिंबक पटवर्धन
दया पवार	दगडू मारुती पवार
विनोबा	विनायक नरहर भावे
ग्रेस	माणिक सितारामपंत गोडघाटे
कुंजविहारी	हरिहर गुरुनाथ कुळकर्णी
प्रेमानंद गज्वी	आनंद शंकर गजभिये
अज्ञातवासी	दिनकर गंगाधर केळकर
पठे बापूराव	श्रीधर कृष्णाजी कुळकर्णी
ठणठणपाळ	जयवंत द्वारकानाथ दळवी

काही साहित्यिक व त्यांच्या प्रसिद्ध रचना

साहित्यिकाचे नाव	पुस्तक
लक्ष्मीबाई टिळक	स्मृतिचित्रे
श्री. म. माटे	उपेक्षितांचे अंतरंग
श्री. ज. जोशी	आनंदीगोपाळ
वि. वा. शिरवाडकर	नटसम्राट
विश्राम बेडेकर	रणांगण
गोदावरी परुळेकर	जेव्हा माणूस जागा होतो
वसंत कानेटकर	रायगडाला जेव्हा जाग येते
जी. ए. कुलकर्णी	काजळमाया
गंगाधर गाडगीळ	एका मुंगीचे महाभारत
ना. सं. इनामदार	राऊ
श्री. ना. पेंडसे	रथचक्र
गो. नी. दांडेकर	पडघवली
विंदा करंदीकर	अष्टदर्शने
अण्णाभाऊ साठे	फकिरा
शंकरराव खरात	तराळ अंतराळ
शांता शेळके	चौघीजणी
महेश एलकुंचवार	वाडा चिरेबंदी
किरण नगरकर	सात सक्कं त्रेचाळीस
प्र. ई. सोनकांबळे	आठवणींचे पक्षी
अनिल अवचट	माणसं
नारायण सुर्वे	माझे विदयापीठ
सुनीता देशपांडे	आहे मनोहर तरी
व्यंकटेश माडगूळकर	बनगरवाडी
द. मा. मिरासदार	मिरासदारी
रणजित देसाई	स्वामी
मंगेश पाडगांवकर	सलाम
मारुती चितमपल्ली	पक्षी जाय दिगंतरा
नरहर कुरुंदकर	धार आणि काठ
मधु मंगेश कर्णिक	माहिमची खाडी
आनंद यादव	झोंबी
दया पवार	बलुतं
लक्ष्मण माने	उपरा
रंगनाथ पठारे	ताम्रपट
नरेंद्र जाधव	आमचा बाप आन् आम्ही
लक्ष्मण गायकवाड	उचल्या
उत्तम कांबळे	आई समजून घेताना
अरुणा ढेरे	कृष्णकिनारा
विश्वास पाटील	पानिपत
राजन गवस	तणकट
सदानंद देशमुख	बारोमास
किशोर शांताबाई काळे	कोल्हाट्याचं पोर
भालचंद्र नेमाडे	कोसला

ज्ञानपीठ पुरस्कारप्राप्त मराठी साहित्यिक

साहित्यिकाचे नाव

विष्णु सखाराम खांडेकर

विष्णू वामन शिरवाडकर (कुसुमाग्रज)

गोविंद विनायक करंदीकर (विंदा करंदीकर)

भालचंद्र वनाजी नेमाडे